Bài tuyên truyền Ngày Quốc tế Người cao tuổi 1/10 và “Tháng

hành động vì Người cao tuổi Việt Nam” năm 2022

-----

Ngày 01/10/2022, người cao tuổi trên thế giới kỷ niệm 31 năm Ngày Quốc tế người cao tuổi (theo cách tính của Liên hợp quốc). Kể từ khi Liên hợp quốc khởi xướng Ngày Quốc tế người cao tuổi (Nghị quyết số 45/106, lấy ngày 1/10 hằng năm là Ngày Quốc tế người cao tuổi, bắt đầu từ ngày 1/10/1991),Việt Nam là một trong số các nước đã hưởng ứng ngay từ những ngày đầu. Đảng, Nhà nước và toàn xã hội đã quan tâm đến Ngày Quốc tế người cao tuổi 1/10 hằng năm bằng những việc làm thiết thực; Chính phủ đã ban hành Quyết định số 544/QĐ-TTg, ngày 25/4/2015, lấy tháng 10 hằng năm là “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam”.

I. Khái quát về Ngày Quốc tế Người cao tuổi 1/10

1- Liên hợp quốc đã sớm chú ý tới các vấn đề liên quan đến người cao tuổi, Đại hội thế giới lần đầu tiên trong lịch sử loài người tháng 10/1982, tại thành phố Viên, Thủ đô nước Cộng hòa Áo. Đại hội có sự tham gia của hơn 3.000 đại biểu các nước và các tổ chức phi chính phủ. Đại hội phân tích sâu sắc mọi khía cạnh về người cao tuổi, chỉ ra tiềm năng quí giá của người cao tuổi, khẳng định tuổi thọ sẽ gia tăng và khẳng định người cao tuổi là nhân tố quan trọng của sự phát triển. Đại hội đã tuyên bố: “Cần bảo đảm không một hạn chế nào, mọi quyền lợi của người cao tuổi theo đúng Tuyên ngôn về Quyền con người của Liên hợp quốc”. Đại hội lịch sử này đã thông qua Chương trình hành động quốc tế dài hạn về người cao tuổi (Nghị quyết số 37/51); Phát động Năm Quốc tế người cao tuổi (1982); Thông qua biểu tượng "Cây đa" biểu trưng cho người cao tuổi.

2- 10 năm sau đó (năm 1991), Liên hợp quốc thấy cần thiết phải rà soát về hiệu lực và tính khả thi triển khai thực hiện của Chương trình, trên cơ sở đó, điều chỉnh bổ sung để xây dựng Chương trình cho 10 năm tiếp theo (1992 - 2001). Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết số 46/91 về "Những nguyên tắc thuộc đạo lí đối với người cao tuổi" làm cơ sở để xây dựng mọi chương trình hành động quốc tế và từng quốc gia, đồng thời ra Nghị quyết số 45/106 lấy ngày 01/10 hàng năm là Ngày Quốc tế người cao tuổi, bắt đầu từ ngày 01/10/1991 và chính thức thông báo cho tất cả các quốc gia trên thế giới.

Thông báo ghi rõ: “Bằng việc đề ra Ngày Quốc tế người cao tuổi, Liên hợp quốc mong muốn cộng đồng nhận thức rõ hơn về thực tế về người cao tuổi, thấy rõ khả năng to lớn của người cao tuổi đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng xã hội. Đồng thời cũng lưu ý cộng đồng trên toàn thế giới về hiện tượng, đó là sự già hóa của dân số và trong tương lai không xa về “Kỷ nguyên của người cao tuổi”.

3- Về nội dung Ngày Quốc tế người cao tuổi, thông báo ghi rõ: “Các cơ quan thuộc Liên hợp quốc, các nước thành viên Liên hợp quốc, các tổ chức phi chính phủ, đang chuẩn bị kế hoạch hoạt động sâu rộng để đánh dấu Ngày Quốc tế có ý nghĩa trọng đại này. Nội dung và lĩnh vực hoạt động nhân Ngày Quốc tế người cao tuổi, tùy theo điều kiện của mỗi quốc gia, có thể đề cập đến các lĩnh vực cụ thể là: Sự cống hiến của người cao tuổi trong khoa học; văn học, nghệ thuật; thể thao và phát triển xã hội; những hoạt động hữu ích trong phạm vi gia đình, cộng đồng, học đường và thương mại; bên cạnh việc biểu dương những đóng góp trong nhiều lĩnh vực đối với cộng đồng, cũng cần đề cập đến nghĩa vụ của xã hội cộng đồng đối với người cao tuổi, nhất là những người đang gặp khó khăn trong đời sống do tuổi cao, sức yếu”.

4- Hội nghị quốc tế người cao tuổi lần thứ II họp tại thủ đô Madrid - Tây Ban Nha từ ngày 08 đến ngày 12/4/2002 có hơn 5000 đại biểu của các nước, các tổ chức quốc tế tham dự và đã ra tuyên bố chính trị nhấn mạnh các vấn đề cụ thể, cơ bản về người cao tuổi sau:

- Đánh giá cao sự tăng thêm tuổi thọ ở nhiều vùng trên thế giới như một thành tựu quan trọng của loài người dẫn đến sự chuyển đổi nhân khẩu học buộc tất cả các quốc gia phải mở rộng các cơ hội, đặc biệt là các cơ hội cho người cao tuổi thực hiện được tiềm năng của họ để tham gia vào tất cả các mặt của đời sống;

- Cam kết loại bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử bao gồm phân biệt vì lí do tuổi già. Thừa nhận người cao tuổi cũng phải được hưởng một cuộc sống đầy đủ, có sức khoẻ, được an toàn và tham gia tích cực vào đời sống kinh tế, xã hội, văn hoá và chính trị của xã hội mình;

- Khẳng định thế giới hiện đại đã đạt được sự giàu có và năng lực công nghệ chưa từng có và đang tạo ra các cơ hội đảm bảo cho con người đạt được tuổi già mạnh khoẻ hơn, với cuộc sống đầy đủ hơn. Người cao tuổi có thể tham gia đầy đủ vào các hoạt động xã hội, có thể đóng góp có hiệu quả hơn cho cộng đồng và sự phát triển của xã hội;

- Tiềm năng của người cao tuổi là cơ sở vững chắc cho sự phát triển tương lai. Điều đó làm cho xã hội có thể tin cậy vào các kỹ năng, kinh nghiệm và trí tuệ ngày càng tăng của người cao tuổi, không chỉ giúp họ có cuộc sống tốt hơn mà còn tham gia tích cực vào việc nâng cao cuộc sống của toàn xã hội;

- Chúng tôi kêu gọi cộng đồng ở tất cả các quốc gia, bất kỳ lĩnh vực nào của xã hội, cá nhân và tập thể, tham gia cống hiến cho mục tiêu bình đẳng cho con người ở mọi lứa tuổi.

- Hội nghị đã cam kết hành động ở tất cả các cấp, bao gồm các quốc gia và quốc tế theo 3 hướng ưu tiên là:

+ Người cao tuổi và phát triển;

+ Nâng cao sức khoẻ và cuộc sống hạnh phúc cho tuổi già;

+ Đảm bảo môi trường hỗ trợ người cao tuổi;

Trên cơ sở đề ra nội dung, chương trình hành động cụ thể qua từng giai đoạn trong tiến trình phát triển của xã hội, chủ đề hành động từng năm Ngày Quốc tế người cao tuổi 1/10, các cơ quan thuộc Liên hợp quốc, các nước thành viên các tổ chức phi chính phủ đã nỗ lực, kiên trì bền bỉ hoạt động đóng góp cho sự phát triển của xã hội loài người.

II. Sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội về Ngày Quốc tế người cao tuổi 1/10 và “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam”

1- Ngày Quốc tế người cao tuổi 1/10

Sau khi Liên hợp quốc thông báo về ngày 01/10/1991, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước (nay là Chủ tịch nước) Võ Chí Công đã ra lời kêu gọi đồng bào cả nước hưởng ứng quyết định của Đại hội đồng Liên hợp quốc (Nghị quyết số 45/106, lấy ngày 01 tháng 10 hằng năm là “Ngày Quốc tế người cao tuổi”), Việt Nam bắt đầu từ ngày 01/10/1991; Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) đã ra Chỉ thị số 332 ngày 17/9/1992 về việc Việt Nam tổ chức Ngày Quốc tế người cao tuổi, Chỉ thị nêu rõ các ngành, các cấp, các cơ quan đoàn thể phải làm trong dịp “Ngày Quốc tế người cao tuổi 01/10” hằng năm và “Ngày Quốc tế người cao tuổi 01/10 cần được tổ chức tốt, có sự chỉ đạo của các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể nhân dân, dưới sự chỉ đạo của các cấp ủy Đảng”.

Các Nghị quyết, Báo cáo chính trị của Đảng (Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 BCH TƯ Đảng; Báo cáo chính trị Đại hội X của Đảng; Báo cáo chính trị Đại hội XI của Đảng; Văn kiện Đại hội lần thứ XII, XIII của Đảng…) đều quan tâm xây dựng chính sách, chương trình hành động Quốc gia, chăm sóc sức khỏe, tạo điều kiện cho người cao tuổi sống, tiếp tục phát huy, bồi dưỡng, giáo dục kinh nghiệm cho thế hệ trẻ… Hưởng ứng “Ngày Quốc tế người cao tuổi 01/10”, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và xã hội đến người cao tuổi.

2- Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam

Ngày 25/4/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 544/QĐ-TTg lấy tháng 10 hằng năm là “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam”; Chính phủ thành lập Ủy ban Quốc gia vì người cao tuổi Việt Nam; Hội Người cao tuổi Việt Nam thành lập Ban Chỉ đạo Tháng hành động để tham mưu, phối hợp và triển khai các nội dung hoạt động luôn được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, Hội Người cao tuổi các cấp là nòng cốt trong hoạt động, là tổ chức xã hội, đại diện cho nguyện vọng, quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người cao tuổi Việt Nam.

3- Chỉ đạo của Ủy ban Quốc gia về người cao tuổi Việt Nam và Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam hưởng ứng “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022

Trên cơ sở Quyết định số 544/QĐ-TTg, ngày 25/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ về “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam”, Ủy ban Quốc gia về người cao tuổi Việt Nam phát động Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam năm 2022 với chủ đề “Chung tay chăm sóc người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn” nhằm tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể, gia đình, xã hội và người cao tuổi về mục đích, ý nghĩa của Tháng hành động; đẩy mạnh công tác chăm sóc và phát huy vai trò của người cao tuổi. Năm 2022, Ủy ban Quốc gia về người cao tuổi Việt Nam đã ban hành Kế hoạch thực hiện “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” gửi tới các Bộ, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố để căn cứ kế hoạch của Ủy ban Quốc gia, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện ở địa phương, ngành với nội dung thiết thực, cụ thể, thường xuyên kiểm tra đôn đốc thực hiện. Ủy ban Quốc gia yêu cầu triển khai nội dung tháng hành động cụ thể như sau:

1. Các cấp chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các ngành, đoàn thể, Hội Người cao tuổi các cấp xây dựng kế hoạch triển khai “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022 với nội dung thiết thực, phù hợp chức năng, nhiệm vụ của ngành, điều kiện của địa phương, cơ sở;

2. Tạo điều kiện động viên người cao tuổi, cán bộ Hội Người cao tuổi các cấp tích cực đóng góp kinh nghiệm, trí tuệ tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, góp phần bảo vệ mội trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh;

3. Chính quyền các cấp đảm bảo kinh phí thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người cao tuổi tại nơi cư trú; kinh phí chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi và kinh phí biểu dương, khen thưởng người cao tuổi có thành tích xuất sắc theo quy định hiện hành của nhà nước; chỉ đạo rà soát nắm tình hình người cao tuổi nghèo, người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, cân đối một phần ngân sách giúp đỡ người cao tuổi cô đơn không nơi nương tựa, người cao tuổi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người cao tuổi thuộc diện chính sách cải thiện đời sống;

4. Ban Đại diện Hội Người cao tuổi, Hội Người cao tuổi các cấp chỉ đạo Quỹ chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi vận động xã hội chung tay chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, hỗ trợ mua thẻ Bảo hiểm y tế cho người cao tuổi chưa có thẻ Bảo hiểm y tế; lập sổ theo dõi sức khỏe ban đầu, khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi; tiếp tục thực hiện “Chương trình Mắt sáng cho người cao tuổi” do Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam phát động; xây dựng, phát triển Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò người cao tuổi ở cơ sở theo Điều 7 Luật Người cao tuổi.

5. Tiếp tục triển khai Đề án thành lập Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

6. Tổ chức các câu lạc bộ dưỡng sinh, câu lạc bộ văn hóa văn nghệ ở cơ sở phù hợp với người cao tuổi; tổ chức các hoạt động thi đấu, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của người cao tuổi;

7. Công tác tuyên truyền của các cấp, các ngành, đoàn thể cần làm rõ thuận lợi, khó khăn, thách thức và giải pháp ứng phó với vấn đề già hóa dân số; kết hợp tuyên truyền pháp luật, chính sách liên quan tới người cao tuổi, mục đích ý nghĩa “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022.

8. Kiểm tra đôn đốc việc triển khai thực hiện “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022 ở các cấp; kịp thời biểu dương, nhân rộng các điển hình làm tốt công tác chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi.

Để thực hiện những nội dung trên, Ủy ban Quốc gia đã yêu cầu cụ thể hóa các nhiệm vụ và tiến độ thực hiện cho các ngành, tổ chức Hội, các Bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên triển khai các hoạt động hưởng ứng “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022.

Ban Thường vụ Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, Ban Chỉ đạo “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” đã hướng dẫn các cấp Hội Người cao tuổi triển khai thực hiện một số hoạt động trọng tâm của “Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam” năm 2022.